Dworzec PKP Białystok
Tytuł: Dworzec PKP Białystok
Autor: PKP S.A.
Nazwa audycji: Modernizacja infrastruktury PKP S.A.
Data emisji: 23-06-2021
Jak połączyć dawne piękno z nowoczesnością?
Przebudowa dworca kolejowego w Białymstoku została zrealizowana w ramach ogólnopolskiego Programu Inwestycji Dworcowych na lata 2016-2023, dzięki któremu modernizacji czy budowie od podstaw zostanie poddanych łącznie prawie 200 dworców kolejowych. Ponad połowę z nich stanowią obiekty zabytkowe, takie jak dworzec PKP Białystok. Była to jedna z największych inwestycji dworcowych w Polsce i jednocześnie olbrzymie przedsięwzięcie łączące renowację zabytku z przystosowaniem go do współczesnych standardów technicznych i obsługi podróżnych. Prace budowlane prowadzone były pod ścisłym nadzorem konserwatora zabytków. Pochodzący z drugiej połowy XIX wieku obiekt odzyskał swoje historyczne piękno, stając się jednocześnie dworcem nowoczesnym i komfortowym. W holu dworca przywrócono pierwotny wystrój wnętrza z uwzględnieniem takich elementów jak zdobienia ścian i sufitów, żeliwne słupy oraz ozdobne posadzki. Tym samym wnętrze obiektu nawiązuje swoim wyglądem do czasów jego największej świetności z około 1910 roku. Dla osiągnięcia tego efektu wyburzono antresolę wykonaną w budynku podczas jego poprzedniej modernizacji oraz przybudówkę z lat 80. XX wieku. Wnętrze wyposażono w nowoczesne oświetlenie oraz wygodne i stylowe ławki. Historyczny wygląd odzyskała również elewacja budynku wraz ze znajdującymi się na niej detalami architektonicznymi takimi jak boniowanie, pilastry czy gzymsy. Jej piękno zostało podkreślone przez nowoczesną nocną iluminację. Uwagę zwracają również ozdobne zadaszone wejścia do budynku, których elementami są żeliwne stylizowane słupy. Inwestycją objęto także najbliższe otoczenie dworca. Przestrzeń wokół niego została poddana estetyzacji, m.in. poprzez wykonanie nasadzeń ozdobnych drzew i krzewów oraz zamontowanie stylizowanych ławek. Do dyspozycji podróżni mają także nowe miejsca postojowe, których jest łącznie ponad 100, w tym 6 dla osób z niepełnosprawnościami.
Kilka słów o historii dworca
Dworzec kolejowy w Białymstoku został wybudowany około 1862 roku, równolegle z uruchomieniem linii kolejowej Warszawa – Petersburg. Pod koniec XIX wieku, w związku z rosnącą liczbą podróżnych, konieczna była rozbudowa dworca. W tym okresie białostocki dworzec uznawany był za jeden z najbardziej eleganckich dworców położonych przy trasie Kolei Warszawsko-Petersburskiej. Stacji kolejowej nie oszczędziły wojenne zawieruchy – obiekt został zniszczony podczas I i II wojny światowej. Był kilkakrotnie odbudowywany oraz częściowo przekształcany i dostosowywany do aktualnych potrzeb i funkcji, tracąc tym samym pierwotny zamysł architektoniczny.
Dworzec przyjazny podróżnym
Zabytkowy charakter budynku udało się połączyć z rozwiązaniami na miarę XXI wieku. Dworzec został w pełni dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. W ramach inwestycji zlikwidowano bariery architektoniczne, wykonano windy, odpowiednie toalety, ścieżki prowadzące dla osób niewidomych i niedowidzących, mapy dotykowe z planem dworca, oznaczenia w alfabecie Braille’a, system umożliwiający wzmocnienie sygnału dla aparatów słuchowych przy kasach biletowych, a także szereg innych usprawnień. Na komfort korzystania przez podróżnych z dworca wpłynie również montaż nowoczesnego systemu elektronicznych tablic przyjazdów i odjazdów pociągów oraz system zapowiedzi głosowych. W wyniku przeprowadzonej rewitalizacji poprawi się również bezpieczeństwo na dworcu i w jego bezpośrednim otoczeniu. Zamontowano bowiem nowoczesne systemy monitoringu, kontroli dostępu oraz sygnalizacji włamania i napadu, a także systemy przeciwpożarowe. W przestrzeni dworca umiejscowiono także defibrylator, pomocny w przypadkach konieczności udzielania pierwszej pomocy w momencie zatrzymania akcji serca.
Dworzec historyczny i ekologiczny
Odnowiony obiekt stał się bardziej przyjazny środowisku poprzez zastosowanie energooszczędnego oświetlenia wraz z automatyką sterującą, paneli fotowoltaicznych na dachu dworca do pozyskiwania „zielonej energii” oraz termomodernizację budynku (docieplenie, stolarka o niskim współczynniku przenikania ciepła). Całość urządzeń i systemów zamontowanych na dworcu będzie nadzorowana przy pomocy systemu BMS (Building Management System), co przyczyni się do ograniczenia zużycia energii elektrycznej i wody. Na dachu dworca zamontowano panele fotowoltaiczne o łącznej mocy 23,2 kWp. Szacuje się, że wytworzą one 21 112 kWh zielonej energii elektrycznej w ciągu roku. Stawia to dworzec w Białymstoku na pozycji lidera wśród dworców kolejowych w Polsce pod względem ilości energii elektrycznej wytworzonej przy pomocy odnawialnych źródeł energii.